Artikel uit het jaar 1891 koor Bavel Gregoriusvereniging:
tijdschrift de bevordering van kerkelijke toonkunst
138.
Tot parochiale Afdeeling heeft zich geconstitueerd het
zangkoor van de parochiekerk te Bavel (bij Breda) met het volgende Bestuur:
President: de ZeerEerw. Heer W. van Hees, pastoor.
Vice-President: de Heer Chr. A. Oomen.
Directeur; de WelEerw. Heer C. A. v. Beekhoven,
kapelaan.
Secretaris : de Heer C. van der Poel.
Organisten : de Heeren Ant. Oomen en Chr. A. Oomen.
Penningmeester: de Heer Adrianus Oomen,
Het koor telt 5 eereleden, 12 werkende leden en een zangschool van 8 jongens.
Over een onlangs gehouden feestelijke uitvoering dezer nieuwe Afdeeling schrijft men ons de volgende belangrijke bijzonderheden :
In de nabijheid van Breda ligt een klein plaatsje, dat wel
aan de meeste Nederlanders onbekend zou wezen, hadde het niet eenige vermaardheid verworven, doordien Z. D. Hw. Mgr. Leijten, bij zijne verheffing op den bisschopszetel van Breda, de parochie Bavel als pastoor bestuurde.
'Dezer dagen nu was ik in de parochiekerk van genoemde plaats getuige van een muziekuitvoering, die in het St. GregoriusBlad niet onvermeld mag blijven.
'Wat in den brief van den H. Jacobus (111, 5) geschreven staat van de tong, mag met volle recht van Bavel gezegd worden : 'een klein lid, maar't roemt van groote dingen”.
De uitvoering heeft een schitterend bewijs geleverd, dat de kerkmuziek, zooals die door de St. Gregorius-Vereeniging wordt begrepen, ook in zeer kleine parochiën niet slechts draaglijk, maar zelfs uitstekend kan uitgevoerd en beoefend worden.
Bij gelegenheid van het feest der H. Brigida, die sinds onheuglijke tijden te Bavel bijzonder vereerd wordt, zou de nog zeer jeugdige Afdeeling haar sporen verdienen.
't Was voorzeker geen geringe aanmoediging van het ijverige zangkoor, dat verscheidene eerw. Heeren Geestelijken, onder welke de Hoogwaard. Heer Vicaris-Generaal Mgr v. d. Corput in't bijzonder dient vermeld te worden, door hunne tegenwoordigheid van hunne belangstelling deden blijken.
Maar wat vooral streelend moet geweest zijn voor de Bavelaars , en aan
deze uitvoering van kerkelijke gezangen een onmiskenbaar cachet gaf, Z.D.H. Mgr Leijten zelf wilde het kerkelijk zangfeest met zijne tegenwoordigheid vereeren niet alleen, maar ook zelf de plechtige H. Mis opdragen en des namiddags in het Lof de kerkelijke plechtigheden verrichten.
'Bij de intrede van Z. D. Hw. in de kerk, zong het koor de gregoriaansche Antiphoon Sacerdos et Pontifex , en gaf daardoor reeds aanstonds blijk van eene geoefendheid en beschaving, die op vele andere koren gewoonlijk ver te zoeken zijn.
'Zooals gezegd , Mgr. droeg zelf de H. Mis op, daarbij geassisteerd door den ZeerEerw. Heer W. van Hees, pastoor der parochie , als diaken en den ZeerEerw. Zeer Gel. Heer P. Potters , professor aan het seminarie te Hoeven, als Subdiaken , terwijl drie heeren professoren van het seminarie "IJpelaar"
als acolythen fungeerden.
'Asperges me en de wisselende deelen der H. Mis werden
Gregoriaansch gezongen , de staande deelen meerstemmig; Kyrie
en Agnus Dei uit de Missa Assumpta est van Haller, Credo van Schildknecht (in hon. Ss. Cordis Jesu), Sanctus en Benedictus uit de Missa in hon. S. Francisci Xaverii van Witt.
Tot besluit Tantum ergo van Schumacher.
'Het lezen van dit program zal wellicht eenige wenkbrauwen doen fronsen, en oogenschijnlijk te recht:'t ziet er wel eenigszins bont uit. Voor wie evenwel bedenken wil, dat deze uitvoering een geheel bijzonder karakter droeg en aan de talrijk toegestroomde belangstellenden verschillende meesters wilde doen hooren, vindt in deze omstandigheid eene volledige vergoeding voor het gemis der anders zoo gewenschte eenheid. 'In het Lof werden gezongen:
1 0 salutaris, van Stuntz,
2 Jesu duleis memoria, van Kothe.
'Hierop werd de feestrede gehouden door den ZeerEerw. Pater A. van Hees S. J. Na een welsprekend woord van dank aan Z. D. Hoogw., die dit feest met zijne hooge tegenwoordigheid wilde opluisteren, besprak de gewijde redenaar in sierlijke en uit het hart gewelde taal de wederopstanding der kerkelijke toonkunst na een langen tijd van kwijning en treurig verval.
Hij wenschte de Bavelsche Afdeeling der St. GregoriusVereeniging geluk met de behaalde overwinning, en wees terecht op het eigenaardige van deze uitvoering, die als eene eerstelinge werd opgedragen aan Bavels groote beschermheilige, S. Brigida.
'Na de feestrede werd als 3 nummer van de namiddag-uitvoering gezongen :
3 Ave maris stella, van Thielen,
4 Ave Regina caelorum, Gregoriaansch,
5 Hetzelfde meerstemmig van Fr. Nekes,
6 Ave Maria van Witt,
7 Hetzelfde van Schmidt,
8 Tantum ergo van Jaspers.
'Hiermede was het feest geëindigd, waarop het Bavelsche zangkoor met rechtmatigen trots mag terugzien.
Verlangt men van mij een oordeel over de voortbrengselen
dezer Afdeeling, dan dient eene bemerking vooraf te gaan.
'Het is slechts weinige maanden geleden, dat dit koor den weg is ingeslagen, waarop wij het thans ontmoet hebben. Het getal van die maanden moet daarenboven nog met minstens de helft verminderd worden, wil men (zooals billijk is) alleen in rekening brengen den tijd, die aan de beoefening der kerkmuziek kan besteed worden : alleen in de wintermaanden toch kan hier aan de kunst geofferd worden.
In deze omstandigheden van welk koor dan ook, laat staan van dat eener kleine parochie als Bavel, te vorderen, dat het geheel en al volmaakt zingt, zoodat er volstrekt niets op af te wijzen valt, is een bewijs, dat men zich met zuivere idealen afgeeft, zonder met de onverzettelijke bezwaren der praktijk rekening te houden.
Ik behoef daarom noch aan het koor zelf, noch aan zijn even
verdienstelijken als onvermoeiden directeur eenige verschooning
te vragen indien ik zeg, dat het Bavelsche zangkoor in de toekomst nog beter zingen kan, dan het gedaan heeft.
Maar zonder eenige vrees voor overdrijving durf ik beweren , dat deze Afdeeling ons gegeven heeft veel meer dan wij in de gegeven omstandigheiden mochten verwachten.
Was de klank niet wat te zwak geweest voor de ruime kerk, en was vooral aan het Gregoriaansch wat meer nadruk gegeven, dan had deze Afdeeling reeds bij haar eerste openbaar optreden wel bijna de hoogte bereikt, die voor een dorpskoor bereikbaar is.
'Eere daarom aan de zangers ! de moeite, die zij zich getroost hebben, is heerlijk beloond. Moed en volharding daarbij, om onverschrokken op den goeden weg voort te gaan !
Na hetgeen deze eerste proeve te genieten gaf, kunnen wij niet anders
verwachten (eene verwachting, die anders van eene dergelijke
vereeniging overdreven mocht heeten), dan dat bij eene volgende gelegenheid de Afdeeling van Bavel ons eene uitvoering van kerkelijke gezangen zal doenhooren, die in alle opzichten volmaakt is en veilig als model aan ieder dorpskoor kan voorgesteld worden.
Te meer nog mag met alle recht eene nog schoonere toekomst aan dit koor verzekerd worden, indien de kinderstemmen, die nu in weinige nummers zich nog slechts schuchter deden hooren, tot rijpheid zullen gekomen zijn.
Wat wij nu reeds van deze kleinen hoorden (zij kregen slechts sinds eenige
weken opleiding) getuigt zoozeer van de goede leiding, die de
Heer van der Poel aan zijn onderwijs weet te geven , dat de
boven uitgesproken verwachting niet overdreven is; niet in
het ruwe natuurschreeuwen , maar in een zachten, edelen toon moet de kinderstem tot haar recht komen.
'Die beschaafdheid in toon en uitspraak is, bij alle andere goede hoedanigheden, in het Bavelsche koor niet genoeg te prijzen.
Alleen zij, die bij ondervinding weten, welke moeite het kost deze eigenschappen tot haar recht te brengen, zelfs in veel gunstiger omstandigheden, kunnen het koor van Bavel naar waarheid en billijkheid beoordeelen.
'Den voornaamsten dank voor het welslagen van dit feest zijn wij verschuldigd aan den Directeur van het koor, den eerw. Heer van Beekhoven. Door zijn toedoen, door zijne onvermoeide zorgen en tactvolle leiding heeft het koor van Bavel in korten tijd een reuzenarbeid verricht.
'Ik sluit met den wensch, dat de bavelsche Aldeeling weldra als geheel volmaakt voorbeeld aan de omliggende gemeenten kunne aangewezen worden, en dat wij de opwerpingen en moeilijkheden, die voor velen onoverkomelijk schijnen, kunnen te niet doen met het enkele woord : ga naar Bavel!”
B. V.